Basic HTML Version
106
przede wszystkim przez geografów zajmujących się turystyką [Rogalewski 1974, s. 13;
Warszyńska, Jackowski 1978, s. 28; Lijewski, Mikułowski, Wyrzykowski 2008, s. 16]. Ze
względu na genezę walory zwykło się dzielić na naturalne (przyrodnicze) i kulturowe
(antropogeniczne) natomiast według kryterium funkcjonalnego wyróżnia się walory
wypoczynkowe, krajoznawcze i specjalistyczne.
Warto zauważyć, że takie rozumienie walorów turystycznych jest właściwie zbieżne
z formułowanymi przez zagranicznych badaczy definicjami atrakcji. Dlatego też współcześnie
w polskich opracowaniach stosuje się niekiedy pojęcie atrakcji turystycznych jako synonim
walorów, choć niektórzy autorzy różnicują zakres znaczeniowy tych określeń, uznając za
walory turystyczne elementy środowiska geograficznego (przyrodniczego i kulturowego),
które wywołują zainteresowanie turystów, mianem atrakcji nazywając natomiast obiekty,
które zostały przystosowane do obsługi turystów, jak np. muzea, parki rozrywki itp.
Funkcjonowanie atrakcji na rynku usług turystycznych, jak również w świadomości turystów,
wiąże się z odpowiednimi zabiegami organizacyjnymi oraz promocją [Kruczek, Sacha 1999, s.
10]. W pewnym uproszczeniu można zatem stwierdzić, że atrakcje są przystosowanymi do
obsługi turystów walorami lub stworzonymi na nowo obiektami i urządzeniami, które mają
na celu przyciąganie turystów [Ziarkowski 2007, s. 176].
W przypadku Krakowa uzasadnione wydaje się mówienie o atrakcjach, gdyż poszczególne
walory występujące na terenie miasta są z reguły przystosowane do zwiedzania przez turystów,
a ponadto w dawnej stolicy Polski znajduje się wiele obiektów stworzonych specjalnie z myślą
o turystach. Kraków jest niewątpliwie jednym z najbardziej atrakcyjnych turystycznie miast
Polski, dlatego trudnym zadaniem byłoby szczegółowe opisanie wszystkich elementów
przyciągających turystów do grodu Kraka. Zamiast tego warto skupić się na najważniejszych
atrakcjach miasta i podjąć próbę ich syntetycznej charakterystyki. Zdecydowanie
najważniejsze dla turystycznej atrakcyjności Krakowa jest oczywiście dziedzictwo kulturowe,
w tym zwłaszcza urbanistyka, zabytki architektury, cenne zbiory muzealne oraz wydarzenia
kulturalne. Przegląd najważniejszych atrakcji turystycznych wypada zacząć jednak od walorów
przyrodniczych ze względu na ich bardziej „pierwotny” – w stosunku do wytworów