114
w centralnej części Rynku utworzono rząd kramów kamiennych tworzących rodzaj uliczki.
Murowane kramy wzniósł w drugiej połowie XIV wieku król Kazimierz Wielki, a następnie
były one kilkakrotnie rozbudowywane. W XVI stuleciu nadano Sukiennicom renesansowy
charakter, zakładając nowożytne sklepienia i wieńcząc gmach attyką ozdobioną fantazyjnymi
maszkaronami. W drugiej połowie XIX wieku miała miejsce gruntowna restauracja budowli,
prowadzona przez architekta Tomasza Prylińskiego. Dodano wówczas nowe elementy –
ryzality na osi wschód-zachód oraz ostrołukowe podcienia arkadowe wzdłuż dłuższych
boków. Z budynkiem Sukiennic związane są także początki Muzeum Narodowego
w Krakowie, założonego w roku 1879. Obecnie na piętrze znajduje się jeden z jego oddziałów
– Galeria Polskiego Malarstwa i Rzeźby XIX wieku [Rożek 2006, s. 144-151].
Warto również dodać, że krakowski Rynek Główny był świadkiem wielu ważnych wydarzeń
historycznych. Wśród nich można wymienić hołd pruski w 1525 roku oraz przysięgę
Tadeusza Kościuszki złożoną 24 marca 1794 roku. Miejsce, które wyznaczyło początek
Insurekcji Kościuszkowskiej zostało na Rynku wyeksponowane poprzez umieszczenie tablicy
pamiątkowej.
Krakowskie Stare Miasto, wyznaczone granicą dawnych murów obronnych, a obecnie
założeniem Plant, stanowi obszar niesamowitego nagromadzenia zabytków architektury,
wśród których przeważają budowle sakralne. Warto wspomnieć zlokalizowany na Rynku
niewielki kościółek św. Wojciecha z XII wieku, przebudowany w XVII i XVIII stuleciu.
Znakomicie zachowanym przykładem architektury romańskiej jest znajdujący się przy ulicy
Grodzkiej kościół św. Andrzeja z przełomu XI i XII wieku, o wnętrzach pełnych barokowego
przepychu. Sakralną architekturę gotycką reprezentują świątynie klasztorne: Dominikanów
(częściowo odbudowany po pożarze w 1850 roku) i Franciszkanów, a także niewielkie
kościoły: św. Barbary, św. Marka, św. Krzyża oraz św. Idziego. Z budowli pochodzących
z późniejszych okresów na uwagę zasługują zwłaszcza kościoły: śś. Piotra i Pawła przy ulicy
Grodzkiej (najstarsza barokowa świątynia w Polsce), związany z krakowskim Uniwersytetem
kościół św. Anny z przełomu XVII i XVIII wieku, zaprojektowany przez znanego architekta