221
Zatem żadna z analizowanych zmiennych
Y
j
nie miała rozkładu normalnego. Na dodatek,
grupy
S
1
i
S
2
miały różne liczebności, stąd też do określenia istotności różnic pomiędzy nimi
zarówno test
t
(o rozkładzie Studenta), jak też
F
(o rozkładzie Fishera-Snedecora) okazały się
być mało wiarygodne w zastosowaniu. Tym samym spowodowało to konieczność użycia
metod nieparametrycznych (niezależnych od rozkładu) [Francuz, Mackiewicz 2007, s. 407].
Spośród tych ostatnich wykorzystano test
U
Manna-Whitneya
,
gdyż większość badanych
zmiennych
Y
j
wyrażona była co najmniej w skali porządkowej. Wyjątek stanowiły pytania o:
kraj pochodzenia
(
Y
1
), długość pobytu
(
Y
3
), towarzystwo w podróży
(
Y
4
), środek transportu
(
Y
5
), miejsce noclegu
(
Y
6
) i największą atrakcję podczas pobytu w mieście
(
Y
18
), dla których
test
U
Manna-Whitneya nie mógł być zastosowany, ponieważ były to zmienne jakościowe
wyrażone w skali nominalnej. W stosunku do nich wykorzystano więc test niezależności
χ
2
Pearsona
Tabela 22. Wyniki testu istotności różnic w postawach i zachowaniach kibiców (
S
1
) i innych odwiedzających
Kraków podczas EURO 2012 (
S
2
)
Zmienne (
Y
j
)
Rodzaj
testu
p
Parametry
dodatkowe*
Kraj pochodzenia (
Y
1
)
χ
2
p
= 0,000**
k
=22
Wcześniejsze wizyty w Krakowie (
Y
2
)
U
Manna-
Whitneya
p
=0,000020
z
= 4,2603
Długość pobytu w Krakowie podczas EURO 2012 (
Y
3
)
χ
2
p
=0,000000
k
=6
Towarzystwo w podróży do Krakowa (
Y
4
)
p
=0,000000
k
=6
Środek transportu wykorzystywany w podróży do
Krakowa (
Y
5
)
p
=0,000000
k
=9
Miejsce noclegu podczas pobytu w Krakowie (
Y
6
)
p
=0,000000
k
=8
35
Test
U
Manna-Whitneya stanowi dla danych niezależnych ilościowych wyrażonych w skali co najmniej
porządkowej nieparametryczny odpowiednik testu
t
Studenta dla zmiennych niezależnych ilościowych
wyrażonych w skali stosunkowej (ilorazowej). Test
U
służy do badania różnic w rozkładach dwóch niezależnych
prób (grup). Szerzej: Aczel 2006, s. 716-722.
36
Test niezależności
χ
2
Pearsona służy on do sprawdzania (przy dużych próbach n
≥
30) czy dwie cechy wyrażone
w skalach nominalnych są od siebie niezależne. Szerzej: Zeliaś, Pawełek, Wanat 2002, s. 402-403.